Czynniki ryzyka
Choroby naczyniowe mózgu są jedną z istotnych przyczyn zgonów w Polsce oraz ważną przyczyną niesprawności w populacji osób dorosłych. Badania epidemiologiczne wykazują, że ważną rolę w rozwoju chorób układu krążenia m.in. udaru mózgu odgrywają niewłaściwe wzorce zachowań, składające się na współczesny styl życia. Są to: palenie papierosów, picie alkoholu, niewłaściwe odżywianie się, mała aktywność ruchowa, stres.
Właściwe wczesne postępowanie profilaktyczne ma udowodnioną skuteczność i jest zalecane przez towarzystwa naukowe i grupy ekspertów.
Czynniki ryzyka:
Opublikowany w roku 2013 raport WHO M-POWER wskazuje, że epidemia tytoniowa zabija każdego roku na świecie ok. 6 mln osób. Dane z 2000 roku wskazują, że w Polsce palenie tytoniu było przyczyną około 69 tys. zgonów, z czego około 43 tys. stanowiły zgony przedwczesne (w wieku 35–69 lat). Wyniki ogólnopolskich badań przeprowadzonych w 2013 roku przez Główny Inspektorat Sanitarny pokazują, że w populacji mężczyzn odsetek codziennie palących wynosił 31%, zaś w populacji kobiet – 23%. Stanowi to około 9 mln osób.
Otyłość jest obecnie uznawana za chorobę cywilizacyjną o światowym zasięgu, prawie 1/3 populacji osób dorosłych na świecie wykazuje nadwagę lub otyłość i liczba osób otyłych stale wzrasta – także w Polsce. Występowanie otyłości przyczynia się do zwiększonego ryzyka zachorowania na udar mózgu.
Zatory pochodzenia sercowego są istotną przyczyną udaru niedokrwiennego mózgu. Najważniejszą rolę odgrywa migotanie przedsionków, które stanowi 45-60% przyczyn udaru niedokrwiennego mózgu występującego na podłożu zatoru pochodzenia sercowego. Najnowsze doniesienia potwierdzają, że choroby serca (głównie migotanie przedsionków) istotnie zwiększają ryzyko wystąpienia udaru mózgu.
W 2011 roku w Polsce na nadciśnienie tętnicze chorowało ok. 10,5 mln dorosłych osób (32%) i aż 3 mln nie zdaje sobie sprawy z tego, że mają nadciśnienie tętnicze. Odsetek osób chorujących wzrósł w latach 2002-2011 o 2%. Nadciśnienie tętnicze, a także jego składowe definiowane jak skurczowe ciśnienie tętnicze, rozkurczowe ciśnienie tętnicze, średnie ciśnienie tętnicze są dobrze udokumentowanymi czynnikami ryzyka udaru mózgu.
Zjawisko nadużywania alkoholu w Polsce wciąż stanowi istotny problem społeczny. Szacunkowo w roku 1993 mężczyźni pili prawie pięciokrotnie więcej alkoholu niż kobiety. W roku 1998 różnica miedzy mężczyznami a kobietami zmalała – mężczyźni pili już tylko trzy razy więcej. Choroba alkoholowa oraz nadmierne spożycie alkoholu przestało być domeną mężczyzn. Szczególnie niepokojącym jest fakt, iż obecnie coraz częściej alkoholu nadużywają młode kobiety.
Przygotowano na podstawie „Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Chorób Naczyń Mózgowych”
